Eric Berne-GamesPeoplePlay,λίγα λόγια για τα ψυχολογικά παιχνίδια σχέσεων

Υπάρχει μία δημοφιλής φράση που μου'ρχεται στο μυαλό: "χρειάζονται δύο χέρια για να χτυπήσουν παλαμάκια" και κάποιες φορές μπορεί να είναι παραπάνω από δύο,αν πρόκειται για....πλήθος.
Παρ'ότι ακούμε την λέξη "παιχνίδια" και το μυαλό μας ίσως πηγαίνει στα παιδικά μας χρόνια ή-για κάποιους από εμάς-στις ενήλικες παιχνιδιάρικες δραστηριότητές μας,δεν σχετίζεται το ένα με το άλλο γιατί εδώ όταν μιλάμε για "παιχνίδια" εννοούμε τους ρόλους που φοράμε στις σχέσεις μας και αλληλεπιδρούμε με εκείνους που σχετιζόμαστε.
Είναι απίστευτο το πόσες κωλοτούμπες μπορούμε να κάνουμε για να αποφύγουμε είτε τον θάνατο είτε το σχετίζεσθαι με τον Εαυτό μας και τους Σημαντικούς Άλλους μας γιατί κάποτε μας έμαθαν ότι οι σχέσεις είναι πόνος,κλαυθμός,οδυρμός,δυσκολίες κι έτσι κάποιοι από εμάς όταν φτάσαμε στην εφηβεία μας,αντί να σχετιζόμαστε υγιώς γεμίζαμε τα θρανία μας φίσκα στις μαχαιρωμένες καρδούλες που αιμορραγούν...
Με λίγα δικά μου λόγια,όπως το καταλαβαίνω,τα "παιχνίδια" που παίζουν οι άνθρωποι,είναι αλληλεπιδράσεις μεταξύ δύο ή περισσότερων ατόμων και περιλαμβάνουν εναλλασόμενους ρόλους,για πολλούς με άκαμπτη και σταθερή μορφή,εμπεριέχοντας πάντα μεγάλο εσωτερικό κέρδος και όφελος για όλους τους συμμετέχοντες.
Αν δεν υπάρξει κέρδος ή όφελος τότε το παιχνίδι παύει να συντηρείται από τους συμμετέχοντες και εγκαταλείπεται.

Οι ρόλοι που παίζονται από τους συμμετέχοντες είναι:

α)Ο Σωτήρας
β)Ο Κατήγορος
γ)Το Θύμα

Για καλύτερη κατανόηση και με μία καλή μεγέθυνση το σχήμα έχει ως εξής:

Adapted from Karpman,S. (1968) Fairy tales and script drama analysis.

Transactional Analysis Bulletin 7(26),39-43

 Κάθε "παίχτης" ή αλλιώς συμμετέχων,έχει τον δικό του αγαπημένο "ρόλο" από τον οποίο ξεκινάει.
Άλλος διαλέγει να ξεκινήσει από εκείνον του θύματος και ζητάει τον σωτήρα του να τον συμπληρώσει ως το άλλο μισό του "παιχνιδιού",άλλος έχει ως αφετηρία του τον σωτήρα και ψάχνει για θύμα ως τον συμπληρωματικό του ρόλο και άλλος προτιμά την θέση του κατήγορου-δικαστή να δικάζει όλους τους υπόλοιπους για τα δεινά που "του προξένησαν" και αν δεν σταματήσουν αυτό το παιχνίδι,εναλλάσουν τους ρόλους τους σε έναν φαύλο κύκλο που συνεχίζεται και με διαρκείς εναλλαγές των ρόλων τους.

Απ'όποιον ρόλο κι αν ξεκινήσουν,δεν έχει σημασία γιατί όλοι οι συμμετέχοντες θα περάσουν κι από τους υπόλοιπους ρόλους,κυκλικά!βλ.σχήμα.
Δηλαδή ο "σωτήρας" θα μετατρέψει τον εαυτό του σε "θύμα" μετά αργά ή γρήγορα θα περάσει στον ρόλο του "κατήγορου",μετά θα ξαναγίνει "θύμα" και πάει λέγοντας....ή...κλαίγοντας!
Για παράδειγμα: το "θύμα" προσελκύει τον "σωτήρα"-ο οποίος το μυρίζεται από μακριά,ίσως και να το γράφει στο κούτελό του,δεν ξέρω-ο "σωτήρας" ανταποκρίνεται στην δική του ανάγκη να σώσει τους άλλους εκτός από τον εαυτό του γιατί αυτό τον πονάει πολύ περισσότερο και μετά από κάποιο διάστημα το "θύμα" νοιώθει ακυρωμένο και ματαιωμένο και πετάει την ακύρωση στην μούρη του "σωτήρα" έχοντας πάρει-το "θύμα" τον ρόλο του "κατήγορου".
Ο "σωτήρας" νοιώθει ότι τσάμπα οι κόποι να βοηθήσει γιατί αντί να ασχοληθεί με την καμπούρα του επέλεξε να σχετισθεί,συχνά ασυνείδητα με ένα άτομο που έπαιξε το παιχνίδι της θυματοποίησης αγνοώντας και υποτιμώντας-ο "σωτήρας" ότι το τελευταίο δηλ.το "θύμα",ακόμη κι αν παίζει τέτοιον ρόλο δεν παύει να είναι ενήλικας που χρίζει σεβασμού και εμπιστοσύνης στις προσωπικές του ικανότητες και αξίες και τα καταφέρνει και μόνο του καλά, μετατρέπει -ο "σωτήρας"- τον εαυτό του σε "κατήγορο" που καταδικάζει το άλλο μέλος για το κακό που του προκάλεσε και...ξαναμπίρδα!

Ζητώ την άδεια να το συνεχίσω στην επόμενη ανάρτηση.